یادداشت

دانشگاه مجازی ؛ آنچه باید بدانید

آموزش مجازی

یک دانشگاه مجازی برنامه‌های آموزش عالی را از طریق رسانه‌های الکترونیکی و به طور معمول اینترنت ارائه می‌دهد. برخی از آنها دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی هستند که بخشی از دوره‌های طولانی و مقاطع خود را به صورت آنلاین هم ارائه می‌کنند و بخش دیگر، صرفاً به صورت آموزش مجازی فعالیت دارند.

تعریف دانشگاه مجازی

دانشگاه مجازی به معنای یک دانشگاه آنلاین است که دانشجویان می‌توانند از طریق اینترنت در آن ثبت نام کنند و دوره‌های درسی را به صورت آنلاین پیگیری کنند. در این نوع دانشگاه‌ها، دانشجویان می‌توانند به منابع آموزشی دسترسی داشته باشند و با استفاده از تکنولوژی‌هایی مانند ویدئوکنفرانس و سیستم‌های مدیریت یادگیری، با اساتید و همکلاسی‌های خود در ارتباط باشند. برای ثبت نام در دانشگاه مجازی، معمولاً باید فرم ثبت نام آنلاین را پر کرده و گواهی‌نامه یا مدارک دیگر مورد نیاز را ارائه دهید.

انواع دانشگاه‌های مجازی

همانطور که می‌دانید، دانشگاه مجازی به عنوان یک نوع دانشگاه آنلاین، در سطح جهانی بسیار پرکاربرد شده است و تعداد زیادی از آن‌ها وجود دارد. برخی از انواع دانشگاه مجازی عبارتند از:

دانشگاه مجازی با مرکزیت دولت

دانشگاه مجازی که توسط دولت یا سازمان دولتی راه‌اندازی شده است. از جمله این دانشگاه‌ها در کشور ایران می‌توان به دانشگاه پیام نور اشاره کرد.

دانشگاه مجازی خصوصی

دانشگاه مجازی خصوصی به عنوان یک نوع دانشگاه آنلاین، توسط شرکت‌های خصوصی تاسیس شده است. این دانشگاه‌ها مستقل از دولت و بر اساس قوانین شرکتی فعالیت می‌کنند. در این نوع دانشگاه‌ها، شرکت‌ها می‌توانند با فروش دوره‌های آموزشی به دانشجویان، فعالیت نمایند.

بیشتر دانشگاه‌های خصوصی بر روی دوره‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد تمرکز دارند، اما برخی از آن‌ها نیز دوره‌های دکتری و حرفه‌ای را ارائه می‌کنند. در دانشگاه‌های خصوصی، دسترسی به منابع آموزشی محدود نیست و دانشجویان می‌توانند از منابع تحقیقاتی و جوامع آموزشی بین‌المللی نیز استفاده کنند. همچنین، این دانشگاه‌ها به روز رسانی‌های سریعتر در برنامه‌های آموزشی و فناوری‌های جدید را نسبت به دانشگاه‌های معمولی دارند.

دانشگاه مجازی مذهبی

دانشگاه مجازی مذهبی، یک نوع دانشگاه آنلاین است که توسط سازمان‌های مذهبی به منظور ارائه آموزش دینی و فرهنگی تأسیس می‌شود. در این دانشگاه‌ها، دوره‌هایی مانند علوم قرآنی، علوم اسلامی، فلسفه، شریعت، اخلاق و ارزش‌های دینی ارائه می‌شود.

دانشگاه مجازی مذهبی برای دانشجویانی که تمایل به یادگیری علوم دینی و فرهنگی دارند، فرصت آموزشی مناسبی محسوب می‌شود. همچنین، دانشجویان در این دانشگاه‌ها می‌توانند با اساتید و همکاران خود در جوامع مذهبی و فرهنگی بین‌المللی در ارتباط باشند و تجربیات جدیدی را کسب کنند.

دانشگاه مجازی بین‌المللی

این گروه یک نوع دانشگاه آنلاین است که به صورت چندملتی‌کشوری فعالیت می‌کند و دانشجویان از سراسر جهان در آن ثبت نام می‌کنند. این دانشگاه‌ها با هدف ترویج آموزش عالی و ارتقای سطح دانش و فرهنگ در سطح جهانی تأسیس شده‌اند.

در دانشگاه‌های مجازی بین‌المللی، دانشجویان از محیطی بین‌المللی برای یادگیری و پژوهش استفاده می‌کنند. این دانشگاه‌ها برای دانشجویان از سرتاسر جهان، فرصتی را فراهم می‌آورند تا با همکاران و اساتید خود از منابع آموزشی متنوع و بین‌المللی بهره‌مند شوند.

دانشگاه مجازی محلی

این نوع به شیوه‌ی محلی یا منطقه‌ای در یک کشور فعالیت می‌کند. این دانشگاه‌ها با هدف ارائه آموزش عالی برای جامعه‌ی محلی و ارتقای سطح دانش و فرهنگ در منطقه یا کشور خود تأسیس شده‌اند.

در دانشگاه‌های مجازی محلی، دانشجویان می‌توانند با استفاده از راه‌های آنلاین دوره‌های درسی را پیگیری کنند و با استفاده از تکنولوژی‌های ویدئوکنفرانس و سیستم‌های مدیریت یادگیری با اساتید و همکلاسی‌های خود در ارتباط باشند.

در دانشگاه‌های مجازی محلی، تمرکز بیشتری بر روی رعایت اصول بومی و فرهنگی منطقه و کشور است. به همین دلیل، دانشجویان در این دانشگاه‌ها می‌توانند با منابع و کتابخانه‌های محلی آشنا شوند و به دوره‌های عملی و اجرایی که مرتبط با فرهنگ و زبان محلی است، دسترسی داشته باشند.

هدف دانشگاه مجازی

دانشگاه مجازی یا آنلاین، به معنای دانشگاهی است که تمامی فرآیندهای آموزشی آن به صورت آنلاین و از راه دور پیش برود. در دانشگاه مجازی، دانشجویان با استفاده از ابزارهای آنلاین مانند ویدئوهای آموزشی، جلسات کلاسی زنده، تمرینات آنلاین و ارتباط با اساتید و همکاران خود، به دور از محل دسترسی به منابع آموزشی خود را بهبود می‌بخشند.

اهمیت دانشگاه مجازی در حال حاضر بسیار زیاد است زیرا با کمک این فناوری، دانشجویان می‌توانند به سادگی و با کمترین هزینه به دوره‌های آموزشی مورد نظر خود دسترسی داشته باشند. همچنین، دانشگاه‌های مجازی معمولاً از اساتید بسیار ماهر و با تجربه استفاده می‌کنند که می‌توانند بهترین منابع آموزشی را ارائه دهند و به دانشجویان کمک کنند تا مهارت‌های لازم برای پیشرفت در حرفه خود را کسب کنند.

به بیان دیگر می‌توان گفت آن‌ها به عنوان نوعی آموزش از راه دور در نظر گرفته می‌شوند. هدف دانشگاه‌های مجازی دسترسی به بخشی از جمعیت است که نمی‌توانند در یک دانشگاه فیزیکی حضور یابند، به دلایلی مانند مسافت – از جمله مسافتی که دانشجویان در آنجا برای شرکت در کلاس‌های معمولی خیلی دور از یک دانشگاه هستند. و نیاز به انعطاف پذیری – بعضی از دانشجویان برای تحصیل در خانه هر زمان که برای آنها مناسب باشد، به انعطاف پذیری نیاز دارند.

نوع ارائه برنامه در یک دانشگاه مجازی بر بستر فناوری اطلاعات و ارتباطات مانند وب سایت، پست الکترونیک و سایر منابع شبکه‌ای انجام می شود. از آنجا که دانشگاه‌های مجازی نسبتاً جدید و نوپا به شمار می‌آیند، سؤالاتی درباره اعتباربخشی و کیفیت ارزیابی آن‌ها در اذهان عمومی وجود دارد.

نمونه دانشگاه مجازیتاریخچه دانشگاه مجازی

تاریخچه دانشگاه مجازی به سال 1969 با تاسیس شبکه ARPANET در ایالات متحده آمریکا، برمی‌گردد. در ابتدا، ARPANET یک شبکه پژوهشی بود که به منظور انتقال اطلاعات بین دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی تأسیس شده بود. این شبکه اولین ایده از دانشگاه مجازی را برای ارائه آموزش به دور از محل فراهم کرد.

در سال‌های بعدی، با توسعه اینترنت و فناوری‌های آنلاین، دانشگاه‌های مجازی به صورت بیشتری در جامعه جهانی ظاهر شدند. در حال حاضر، دانشگاه‌های مجازی در سراسر جهان وجود دارند و بسیاری از آن‌ها توانسته‌اند با ارائه دوره‌های آموزشی با کیفیت، محبوبیت بالایی کسب کنند.

مشخصه بارز همه اشکال و نسل‌های آموزش از راه دور، جدایی دانشجو و استاد در زمان و مکان است. آموزش از راه دور را می‌توان پیشرو در یادگیری آنلاین دانست. پیش از ظهور دانشگاه‌های مجازی، بسیاری از مؤسسات آموزش عالی از طریق دوره‌های مکاتبات چاپی مبتنی بر آموزش از راه دور استفاده می‌کردند. این موارد به گونه‌ای تدوین شده است که دانشجویان می‌توانند تقریباً فوری از استادان و مدرسان آنلاین از طریق ایمیل یا مباحث آنلاین، محتوای آنان را دریافت کنند. می‌توان گفت نخستین دانشگاه از راه دور در ایران، دانشگاه پیام نور بوده است.

تفاوت‌های آموزش مجازی

فراهم آوردن دسترسی به آموزش عالی برای همه دانشجویان، به ویژه زبان آموزان بزرگسال، با این واقعیت آسان‌تر می شود که اکثر دانشگاه‌های مجازی هیچ شرایط ورود به دوره‌های کارشناسی خود ندارند. البته در دوره‌های تحصیلات تکمیلی، شرایط لازم برای ورود به دوره‌ها برای دانشجویان یا کسانی که در مشاغل خاص کار می‌کنند، در نظر گرفته شده است.

تحصیل در دانشگاه مجازی تفاوت‌های اساسی با تحصیل در دانشگاه فیزیکی دارد. هیچ ساختمان و دانشگاهی برای مراجعه به آنها وجود ندارد زیرا دانشجویان از طریق اینترنت محتوای یادگیری خود را دریافت می‌کنند. در بیشتر موارد، فقط به رایانه شخصی و اتصال به اینترنت نیاز است. مواد درسی می‌توانند شامل مطالب چاپی، کتاب‌ها، کاست‌های صوتی و تصویری، برنامه‌های تلویزیونی، لوح فشرده، نرم‌افزار و وب سایت‌ها باشند. در صورت بروز مشکل در دوره، پشتیبانی از استاد یا مدرس به صورت آنلاین از طریق ایمیل ارائه می‌شود.

برگزاری دوره‌های آنلاین به این معنی است که دانشجویان با خواندن مطالب درسی، کار در فعالیت‌های دوره ، نوشتن تکالیف و شاید همکاری با سایر دانشجویان از طریق ارتباط تلفنی و …، در زمان لازم مطالب را یاد می‌گیرند. یادگیری آنلاین می‌تواند یک تجربه «انزوا» در نظر گرفته شود! چراکه دانشجویان بیشتر وقت خود را صرف کار خود می‌کنند. البته برای افرادی که تیپ شخصیتی درونگرا دارند، این یک فرصت است، اما برا دیگران، ممکن است به عنوان یک مانع بزرگ برای تکمیل موفقیت‌آمیز دوره‌ها باشد.

برنامه زمانبندی

به دلیل دشواری احتمالی در حفظ برنامه مورد نیاز برای موفقیت در هنگام یادگیری آنلاین، برخی دانشگاه‌های مجازی از همان نوع مدیریت زمان مانند دانشگاه‌های سنتی استفاده می‌کنند. بسیاری از دوره‌ها با یک جدول زمانی کار می‌کنند که دانشجو با مطالب درسی دریافت می‌کند. این موارد ممکن است شامل فعالیت‌های برنامه‌ریزی شده برای هر هفته دوره و موعد مقرر برای تکالیف باشد. اگر این دوره امتحان داشته باشد، به دانشجویان اطلاع داده می‌شود که برای شرکت در آن باید به کجا مراجعه کنند. در بسیاری موارد، آزمون پایان‌ترم دانشجویان دوره‌های مجازی، به صورت حضوری برگزار می‌شود.

 

پاسخ دهید